خبرها
گل پنيرک
- توضیحات
- منتشر شده در چهارشنبه, 24 ارديبهشت 1393 11:24
- بازدید: ۱۰۷۹
شرح گیاه
گیاهی است پایا، به ارتفاع ۳۰ تا ۶۰ سانتی متر و پوشیده از کرکهای دراز که به حالت وحشی در جنگلها و اراضی بایر می روید. ریشه آن گوشتدار کم و بیش منشعب، مخروطی شکل، مستقیم و ضخامت آن ۵/۱ تا ۵/۲ سانتی متر است. ساقه آن راست و استوانه ای شکل است.برگهائی متناوب بزرگ و با دمبرگ دراز شامل ۵ تا ۷ لوب دندانه دار و گلهای به رنگ گلی مایل به بنفش با تزئیناتی از خطوط تیره دارد. مادگی آن مرکب از ۱۰ تا ۱۲ برچه می باشد که هر یک پس از رسیدن منحصراً دارای یک دانه می باشد. میوه پنیرک مسطح و ده قسمتی است. بذر پنیرک لوبیایی شکل و قهوه ای رنگ است.
نیاز اکولوژیکی
این گیاه در طول رویش به آب فراوان نیاز دارد. خاکهایی که این گیاه در آن کشت می شود باید دارای بافت متوسط و غنی از مواد غذایی و ضخامت زیادی داشته باشد.
آماده سازی خاک
در فصل پائیز شخم عمیقی زده می شود و سپس ۸۰ تا ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار اکسید پتاس و ۴۰ تا ۶۰ کیلوگرم در هکتار اکسید فسفر و ۱۰ تا ۲۰ کیلوگرم در هکتار ازت به زمین اضافه می شود. در فصل بهار از انجام اعمالی که سبب کاهش رطوبت خاک گردد باید خودداری نمود در این فصل قبل از کاشت باید رمین را تسطیح و بستر خاک را برای کاشت بذر آماده نمود
تاریخ و فواصل کاشت
پنیرک بهتر است با غلات و با گیاهان و جنین به تناوب کشت شود. تکرار کشت این گیاه در یک زمین پس از سه سال انجام پذیر است. اواخر اسفند تا اوایل فروردین زمان مناسبی برای کشت مستقیم گیاه است. بذرها در ردیفهایی به فاصله ۶۰ تا ۸۰ سانتی متر باید کشت شوند. برای هر هکتار زمین به سه تا چهار کیلوگرم بذر با کیفیت نیاز می باشد. در صورتیکه بذرها به روش کپه ای کشت شوند فاصله ردیفها ۶۰ تا ۸۰ سانتی متر و فاصله دو بوته در طول ردیف ۳۰ تا ۴۰ سانتی متر مناسب است. در هر دو رویش عمق بذر در هنگام کاشت یک یا دو سانتی متر مناسب است. در این روش برای هر هکتار زمین به ۱ تا ۵/۱ کیلوگرم بذر با کیفیت نیاز است .
کاشت
تکثیر پنیرک توسط بذر به صورت ردیفی صورت گیرد. بذرها در ردیفهایی به فاصله ۶۰ تا ۸۰ سانتی متر و به عمق ۱ تا ۲ سانتی متر کشت می شوند. پس از کشت ردیفی بذرها در زمین اصلی بلافاصله زمین را باید آبیاری نمود .
چنانچه بذرها به روش کپه ای کشت شوند در هر چاله باید پنج تا شش بذر قرارداد و پس از سبز شدن به حذف بوته های ضعیف اقدام نمود. فاصله ردیفهای در این روش ۶۰ تا ۸۰ سانتی متر و فاصله دو بوته در طول ردیف ۳۰ تا ۴۰ سانتی متر مناسب است.عمق دو بوته در طول ردیف ۳۰ تا ۴۰ سانتی متر مناسب است عمق کاشت ۱ تا ۲ سانتی متر می باشد.
داشت
در صورتیکه بذرها بصورت متراکم در طول ردیفها کاشته شده باشند، باید در مرحله هفت تا هشت برگی به تنک کردن آنها اقدام نمود بطوریکه فاصله دو بوته در طول رویش ردیف ۳۰ تا ۴۰ سانتی متر گردد. این گیاه به اکثر علف کش ها حساس است از این رو در طول باید دو تا سه بار اقدام به وجین مکانیکی علف های هرز نمود. آبیاری منظم و به موقع نقش عمده‌ای در افزایش عملکرد دارد. از آفات این گیاه قارچ عامل بیماری زنگ است که برای مبارزه با آن می توان از محلول ۴/۰ درصد زینب (zineb) یا محلول ۲/۰ درصد به صورت محلول پاشی استفاده نمود .
برداشت
در روزهای آفتابی و خشک اوایل تابستان بتدریج برداشت گلهای پنیرک به همراه کاسبرگ ها صورت می گیرد. گلها را پس از برداشت باید به سبد منتقل کرد و از ایجاد هر گونه فشار به آنها خودداری نمود. برگهای بدون دمبرگ بتدریج توسط کارگر برداشت می شوند. بهترین زمان برداشت برگها هنگامی است که گیاهان به گل می روند. در این مرحله برگها بیشترین مقدار مواد موثره را دارا می باشند.
گلها را پس از برداشت باید به ضخامت دو تا سه بند انگشت بر روی هم قرار داد تا خشک شوند. از قراردادن گلهای پنیرک در آفتاب باید خودداری نمود، زیرا آفتاب تاثیر نامطلوبی بر مواد موثره آن دارد. نسبت گل و برگ تازه به خشک شش به یک و پنج به یک می باشد .
دامنه انتشار
نواحی مختلف البرز، کن، اطراف تهران، دره هفت حوض، کرج، شمال ایران، ایسپیلی (گیلان) آذربایجان ، دلیجان ، زراب بند، نزدیک تبریز، خوی ، آستارا، نواحی غربی دریای خرز، مرکز ایران، اصفهان ، خراسان : کپه داغ، قوچان، بین تربت حیدریه و اسدآباد، مشهد، تایباد، هزار مسجد ( در ۲۲۰۰ متری) دامغان، سمنان ، اراک، کوه گردو، فارس ،جنوب ایران، جزیره قشم، بندر عباس، جنوب شرقی ایران : کرمان ، بلوچستان .
